Uzun vadeli motivasyon yöntemleri özellikle sınavlara hazırlanan öğrencileri uzun vadede motive etmektedir. Her ne kadar kısa vadeli motive yöntemleri işe yarıyor diye düşünülse de asıl önemli olan uzun vadede faydalı olmaktır. Kısa vadeli motive yöntemleri sadece birkaç dakikalığına işe yararken, uzun vadeli yöntemler daha uzun soluklu olmaktadır. Bu durumda en önemli görev tabi ki de eğitimcilere düşmektedir. Çünkü öğretmenler öğrencilerinin itici güçlerini yakinen bilmektedir. Öğretmenler bu sayede öğrencilerinin itici güçlerinden uzun vadede yararlanmaktadır.
Öğretmenler öğrencilerinin uzun vadede başarılı ve motive olmalarını istiyorlarsa günlük hayata dahil edebilecekleri motive yöntemleri bulunmaktadır. Bu motive yöntemlerinden faydalanarak öğrencileri için uzun vade başarıları kaçınılmaz olmaktadır. Bu uzun vadeli motivasyon yöntemleri genel anlamda 9 alt başlıktan oluşmaktadır. Adım adım bu stratejiler takip edilerek geniş bir alana ve zamana yayılan başarılar elde edilecektir.
Uzun Vadeli Motivasyon İçin Gerekli Olan Yöntemler
Öğretmenlerin öğrencilerini gözlemleyerek onlara yönelik yöntemler geliştirmeleri söz konusu olmaktadır. Oluşturulan yöntemlerin başında özerklik gelmektedir. Öncelikle öğrencilere sunulan çalışma metotlarından herhangi birinin öğrenciler tarafından tercih edilmesine fırsat verilmelidir. Bu sayede öğrenciler kendi algılarına yönelik güçlü bir motive kaynağı bulmuş olacaktır. Özellikle öğrencilerin hangi kitaptan çalışacaklarını ya da hangi kitapları okuyacaklarını onların tercihine bırakmanız gerekmektedir.
Uzun vadeli motivasyon için akla ilk gelen materyal kitaplar olmaktadır. Öğrenciler için hazırlanmış olan kitap listelerinden onların çalışma usullerine göre seçim yapma kararını öğrencilere bırakmanız yerinde bir davranış olacaktır. Öğrencilerin motivasyonlarını etkileyen bir diğer unsur ise çalışma ortamındaki oturma planlarıdır. Yine seçeneklerin sizin yönetiminizde olan esnek oturma planları düzenleyerek öğrencilerin tercihine bırakabilirsiniz. Yine öğrencilerin edindikleri bilgileri sınıf ortamına nasıl aktarmaları gerektiğini de sizin yönetiminizde ki seçeneklerle yapmalarını sağlayabilirsiniz. Bu seçenekler arasında sözlü sunum ya da video ile anlatım gibi unsurlar bulundurulabilir.
Özerklik ile bağlantılı olan bir diğer yöntem ise yetkilendirmedir. Uzun vadeli motivasyon sağlama sahiplenme ve seçimle arttırılmaktadır. Katılım sağlanarak motivasyona destek çıkılmaktadır. Özellikle öğrenciler üzerinde uygulanan ısrar ve sıkı kontrol verimli öğrenmenin zarar görmesini tetiklemektedir. Öğrenciye kontrollü olma bilinci aşılanırsa katılım ve motivasyonda otomatikman arttırılmaktadır. Ne kadar çok öğrenciye kontrol bilinci aşılanırsa daha geniş bir kitle motive edilerek kontrol altına alınmaktadır.
Öğrencilere motivasyon yüklemesi yaparken öğretmenlerin yanı sıra okul yönetiminin de etkisi oldukça fazladır. Okul yönetimi özellikle çalışma dönemlerinde öğrencilerin güçsüz hissetmesini önleyici önlemler alması gerekmektedir. Öğrencileri çaresizliğe iten nedenler tespit edilerek yönetim olarak yapılması gerekenler sırasıyla yapılmalıdır. Çaresizliği değiştiren yöntemler uygulanarak bu zorlu sürecin üstesinden gelinmelidir.
Okul yönetimi başta olmak üzere öğretmenler öğrencilere sağlanan olumlu seçeneklerin listesini oluşturmalıdırlar. Çevrelerinde bulunan uyarıcıların gözden geçirilmesi gerekmektedir. Oda sıcaklığının ideal olup olmadığından tutunda ses ve ışıkların yeterli olmasına kadar ilgilenilmesi başarı üzerinde etkisi oldukça fazladır. Hatta öğrencilerin kendi çalışma odalarında kalkıp hareket edecekleri bir alan oluşturulması gerekmektedir. Böylelikle hem öğrenmeye belli bir süre ara verilmiş olacak hem de sıkılan öğrenci biraz da olsa kafasını dağıtmış olacaktır. Sonuç olarak öğrenciler uzun vadeli motivasyon yöntemleriyle kendilerini kontrol etme yeteneklerini geliştirmiş olmaktadırlar.
Uzun Vadeli Motivasyon Stratejileri: Başarı ve Aidiyet İlişkisinin Başarı Üzerinde Etkisi
Öğretmenler her bir öğrencisini kişisel olarak önemsediğini belli etmelidirler. Çünkü kişisel olarak önemsendiğini hisseden öğrenci kendini sürekli olarak daha yüksek düzeyde motive edecektir. Ayrıca öğrenciler gerçekten bir şey öğrendiklerini, çözdükleri bir sorunun doğru olduğunu gördüklerinde veya doğru yaptığını bildiklerinde beynin ödül sistemi devreye girmektedir. Öğrencilerin özellikle bir alanda uzmanlaşmasını istiyorsanız değerlendirme listeleri ve başarı kriterleri kullanılması doğru bir hamle olacaktır.
Öğrencilerin uzmanlaşmak istedikleri alanlarda nelerin gerekli olduğunu belirlemek alanında uzman kişilerin görevidir. Bu kişiler her bir aşamada öğrencilere yardımcı olmaktadır. Uzun vadeli motivasyon sürecinde öğrencilerin elde ettikleri başarıların ödüllendirilmesi de önemli bir husustur. Öğrencilerin öğrenme ortamlarında kendilerini değerlendirmelerine fırsat vermeniz gereklidir. Not tutmaları başta olmak üzere vermiş oldukları cevapları kendilerinin kontrol etmesine izin vermeniz onların yararına olacaktır.
Başarı ile aidiyet ilişkisi iç içe girmiş durumdadır. Özellikle okulla alakalı olmayan konularda öğrencilerle birebir diyaloğa girerek başarı oranı arttırılabilir. Mesela müzik dinleyen bir öğrenciye yaklaşarak ne tarz bir müzik dinlediğini sormanız onu özel hissettirecek ve sizi kendisine yakın hissedecektir. Hatta ders arasında öğrencilerin arasına karışmanızda oldukça etkili olacaktır. Öğretmenler her bir öğrencisiyle ilişkisini geliştirmeli ve dinamik tutmalıdır. Tüm bunlar yapılırsa geri dönüşü uzun soluklu motivasyon ve adapte olacaktır.
Sosyal Statünün Başarılı Olmada Rolü
Uzun vadeli motivasyon sürecini etkileyen bir diğer husus hiç şüphesiz sosyal statüdür. Özellikle sınıf ortamında yapılan dostça ve ılımlı bir rekabet öğrenciler üzerinde olumlu sonuçlar doğurmaktadır. Başarı ile gelen kişinin kendini ödüllendirmesi bu aşamada devreye girmektedir. Çünkü rekabet sonucunda ulaşılan başarı kişinin kendine olan özgüvenini artırmaktadır. Her insan başarılı olmayı ister ve başarıyı sever. Başarılı olan her bir birey kendini olduğundan daha fazla iyi hisseder.
Öğrencilik dönemindeki gençler sosyal statülere göre hareket ederler. Diğer bir deyişle kendi arkadaş çevrelerine iyi görünmeyi isterler ve severler. Sağlıklı kurulan bir rekabet ortamı beyinde motive olmayı tetikler. Ancak rekabet yoğunsa ve fazlaca risk taşıyorsa bu durum öğrenciler üzerinde stres seviyesini artırmaktadır. Bu nedenle rekabetin dostça ve ılımlı olmasına özen gösterilmesi son derece önemlidir.
Öğrencilere çok zor olmamak koşuluyla görevler yükleyin ve onların bunu başarmasını bekleyin. Hatta başarı sonucuna göre belirli ödüller belirleyin. Böylelikle öğrenciler hem motive olacak hem de başarı sağlamak için ekstra bir efor sarf edeceklerdir. Uzun vadeli motivasyon sağlamak isteyen eğitimciler başarı ve ödül yöntemiyle ilerleyebilirler. Ayrıca haftada ya da ayda bir öğrenci belirleyerek ona belli sorumluluklar ve ayrıcalıklar yükleyin. Yine sınıflar arasında rekabet ortamları kurarak da başarıların artmasına katkı sağlanabilir. Bu rekabet sınıf ortalamalarına etki eden ödevler şeklinde olabilir.
Başarılı Olmak İçin Rakiplerinize Meydan Okuyun!
Öğrencilerin başarılı olması için enerjilerinin motivasyonlarının yüksek olması gerekmektedir. Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre öğrencilerin anlatılan konuların %50’sini bildiği saptanmaktadır. Ancak öğrencilerde eksik olan şeyin rakiplerine meydan okuyamaması da araştırmalar arasında yer almaktadır. Özellikle uzun vadeli motivasyon sürecinin olumlu sonuçlanmasını isteyen öğrenciler meydan okumaktan çekinmemelidirler. Meydan okumaya meraklı olan öğrencilerin düşünce yapısı diğer öğrencilere oranla daha fazla gelişme göstermektedir. Başarılı olan öğrencilerin en büyük ayırt edici özelliği ise rakiplerine meydan okumasıdır.
Rakiplerine olan meydan okumayı arttırabilmek için öğrencilere verilen zamanın ya da kaynakların azaltılması azmi arttıracaktır. Onlara verilen zamanın kısa olduğu anonsu yapılarak kendilerini hızlandırmaları gerektiği hatırlatılmalıdır. Her bir eğitim seviyesinde öğrencilere zorluklarla mücadele edilmesi gerektiği öğretilmelidir. Böylelikle hangi sınav olursa olsun rakiplerinize fark artmanız kaçınılmaz olacaktır.
Başarı Sağlamada Onaylama ve Değer İlişkisi
Öğrenciler sınıf ortamında yaşıtlarıyla etkileşime girdiğinde motive olma gücüde artmaktadır. Özellikle arkadaşlarıyla ortak bir nokta bulduklarında kendilerini onlara daha bağlı hissetmektedirler. Öğrenciler akranlarına sosyal anlamda bağlı olduklarını hissettiklerinde başarı elde etmede riske girmekten de kaçınmazlar. Uzun vadeli motivasyon süresinde olan öğrenciler öğrenme konusunda riske girmektedirler. Öğrenme konusunda riske giren öğrenciler arasında bir güven ortamı kurulmuş olmaktadır.
Öğretmenler öğrencilerinin birbirini tanıması ve güven duyması için onlara zaman tanımalıdır. Öğrencilerden gruplar kurarak onlara başarı elde edecekleri görevler yükleyin. Sınıfta olan öğrencilere ‘biz bir aileyiz’ fikri aşılanmalıdır. Çok özel olmadan öğrenciler hakkındaki bazı önemsiz bilgiler diğer arkadaşlar arasında paylaşılmalı ve samimi bir ortam kurulmalıdır.
Motivasyon İçin Risk Alın!
Öğrencilik döneminin büyük bir bölümü ergenlik dönemine denk gelmektedir. Ergenlik dönemi ise kişilerin kendilerini keşfetme yaşları olarak bilinmektedir. Ayrıca bu dönem riskli kararların alındığı oldukça sakıncalı bir süreçtir. Ergenlikte verilmiş kararların çoğu beynin eleştirel düşünmeyi yapamadığı gecikmiş olgunlaşma dönemi olarak ifade edilmektedir. Beynin karar verme kısmı ergenlikte tam olarak gelişme göstermemektedir. Özellikle uzun vadeli motivasyon sağlama açısından bu dönemler uzmanlar tarafından takip edilmelidir.
Beyinde meydana gelen bu değişiklikler başarı üzerinde oldukça etkilidir. Ergenlik döneminden geçen öğrencilerin bu dönemdeki duygu değişimleri başarıya zarar vermektedir. Öğrencilerin dikkatini toplayan ifadeler kullanarak onları dinamik tutmak mümkündür. Onlara azmetmeleri gerektiğini hatırlatın ve sürecin sadece bir geçiş dönemi olduğunu hatırlatın.
Uzun Vadeli Motivasyon Stratejileri: Amacınızın Ne Olduğunu Belirleyin
Kişilerin ergenlik dönemlerindeki en büyük keşfi amaç duygularının olup olmadığıdır. Hemen hemen her bir bireyin az ya da çok amaçları bulunmaktadır. Uzun vadeli motivasyon içerisinde olan öğrenciler kendi dünyaları dışında diğer dünyaların varlığını da fark ederler. Böylelikle çalışma planlarını ona göre belirlerler. Öğrenciler kendileri için anlamlı olan bir görevle meşgul olduklarında amaç duyguları oluşmakta ve buda motivasyonu artırmaktadır. Eğer amaç varsa motive olmada vardır. Diğer insanlara fayda sağlayan amaçlarda motivasyon duygusunu artırmaktadır.
Öğrenciler açısından hangi sosyal sorunların önemli olduğunu belirlemek için öncelikle onları dinlemeniz gerekmektedir. Bu sosyal sorunlar içerisinde çevre, gençlik depresyonu gibi durumlar olabilir. Daha sonra tüm bu sorunları çözmek için öğrencilere ödev ya da etkinlikler belirleyin. Onların sonuçlara ulaşmasını sağlayın. Sorunların çözümünde öğrencilerin uğraş alanlarına ya da becerilerine yönelik seçimler yapın.
Ders Çalışmayı Alışkanlık Haline Getirin
Uzun vadeli motivasyon sağlamada en önemli noktalardan biri ders çalışmayı devamlılık haline getirmektir. Öğretmenler motivasyon araçlarını kullanarak alışkanlık oluşturmalıdırlar. Her bir öğrenciye yönelik oluşturulan motivasyon yöntemleri ders çalışmada etkisini oldukça göstermektedir. Öğretmenler tüm gün öğrencilerin başarı sağlamada ki dürtülerini ortaya çıkarmalıdır. Böylelikle öğrencilerde sorumluluk duygusu da oluşturulmaktadır.
Başarılı bir alışkanlık oluşturmanın formülü oldukça basittir. İşaret, davranış ve ödül zincirin halkaları gibi art arda gelerek öğrencileri başarıya ulaştırmaktadır. Öğretmenler öğrencilerine, onların değerli olduğu hissini aşılamalıdır. Ders esnasında öğrencilerin algılarını açık tutarak onları anlamaya yönlendirmek son derece önemlidir. Olumlu bir motivasyon konuşması yaparak derse başlamanızda öğrenmede oldukça etkilidir.
Uzun vadeli motivasyon için önemli olan işaret, davranış ve ödül üçlüsüdür. Örneğin ders zilinin çalmasını işaret olarak düşünürsek, davranışın motive eden konuşma anlamına geldiği kaçınılmaz olur. Ödül ise tüm bu aşamalardan sonra öğrencilerin kendilerini motive etme gücünü sağlamaları olacaktır. Özellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan kişilerin hakimiyet kurma arzusunu dersler üzerinde uygulamalarını sağlamanız onların yararına olacaktır.
Her bir aşamayı sindirerek ilerleten öğrenciler zorluklar karşısında kendilerini rahatlıkla motive edebilirler. Ayrıca bu olgunluğa ulaşan öğrenciler kendilerini motive edici öğrenme metotlarını da geliştirmiş olurlar. Zorlayıcı hedefler belirlemek de ders çalışmayı alışkanlık haline getirmeyi tetikler. Eğer öğrencilerin hedefleri çok kolay ise motive olamazlar. Çünkü kolay hedef onların gözünde çok önemli bir yere sahip değildir.
Uzun vadeli motivasyon hakkında sorularınız için form aracılığıyla Doç. Dr. Gamze Sart’a ulaşabilirsiniz. Farklı konularda bilgilendirici videolara ulaşmak için Doç. Dr. Gamze Sart’ın YouTube kanalını takip edebilirsiniz.