Sosyal Girişimcilik Nedir? Sosyal Girişimci Kimdir?

Sosyal girişimcilik toplumun dönüşümünde kritik bir öneme sahip. Sosyal dayanışma fırsat eşitliğini sağlamayı amaçlayan bir alan. Hiyerarşik bir düzenin aksine, her kesimden insanın uzmanlık alanına göre belli bir sorumluluk çerçevesinde yer almasına olanak veren bir platform. Amaç sorunların üstünü örtmek değil. Problemleri gerçekten ve derinlemesine inceleyip çözüm sunabilmek…

1. ve 2. Dünya Savaşlarının ardından devletlerin ve ülkelerin yetersiz kalmasıyla sivil toplum kuruluşları devreye girdi. Ancak; bir süre sonra Birleşmiş Milletler (UN) ya da Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi kuruluşları ya da bölgesel kuruluşlar da yeterli olmamaya başladı. Bu sebeple, sivil toplum kuruluşlarının ötesinde, teknolojiyi kullanan ve insana daha hızlı bir şekilde dokunabilecek sosyal girişimler ve inisiyatifler ortaya çıktı.

Sosyal Girişimci Kimdir?

Sosyal dayanışmanın en önemli güç kaynaklarından biri sosyal inovasyonu da oluşturan, sosyal girişimcilik. Sosyal girişimciler, sermayesini, toplum yararına kullanmak isteyen şirketler, girişimciler ya da toplumları yönlendiriyor ve bu noktada bir kültür oluşturmayı amaçlıyor. Kısacası bu girişimlerin odak noktası toplumsal fayda sağlamak oluyor.

Sosyal girişim ve sosyal girişimci kavramları dünyada ilk kez Bill Drayton tarafından kullanıldı. Drayton, aynı zamanda; sosyal girişimciliği teşvik etmeyi amaçlayan bir organizasyon olan ASHOKA’nın da kurucusu. Bugün, ASHOKA’nın 93 ülkede 3.500’ün üzerinde destekçisi bulunuyor. Türkiye’de bu ülkelerden bir tanesi… 2014 yılından beri Türkiye’den 30 destekçi, birden fazla projeyle ASHOKA’da faaliyet yürütüyor. Türkiye ve dünyadaki ASHOKA destekçileri, insan hakları, sağlık, eğitim, çevre, kalkınma gibi alanlarda çalışmalar yapıyorlar. Bu çalışmaların bir amacı da devlet ve hükümetleri ya da karar vericileri bilinçlendirmek ve bu faaliyetlerin içinde yer almalarını sağlayabilmek.

Sosyal Girişimcilik Nedir? Bilişim Çağında Sosyal Dayanışma

Teknolojinin günümüzde geldiği nokta sosyal girişimcilerin kendi niteliklerini arttırmalarına ve ulaşmak istekleri kitlelere daha kolay ve hızlı şekilde ulaşmalarına olanak veriyor. “Endüstri 4.0” olarak da nitelendirilen bilişim çağında, yazılım ve uygulamaların daha üretken hale gelmesinin neticesinde, robotik sistemler ve yapay zeka da artık sosyal inovasyon içinde yer alıyor. Sosyal girişimcilik çatısı altındaki projeler aracılığıyla ihtiyaçlar artık çok daha hızlı biçimde tespit edilebiliyor ve karşılanabiliyor.

Sosyal Dayanışma Projeleri

Dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinden biri olan Intel her yıl “Make It Wearable Challenge” adlı bir yarışma düzenleyerek genç girişimcilerin teknoloji temelli projeleriyle toplumsal değer yaratabilmelerine olanak veriyor.

İngiltere’de bir grup girişimcinin geliştirdiği robotik el, son yıllarda dikkat çeken projelerden bir tanesi… Geliştirilen bu biyonik el, önceki örneklerinden farklı olarak biyolojik bir elin fonksiyonlarına benzer bir işlev görüyor. Daha önemlisi artık daha düşük maliyetlerle üretilmesi mümkün olabiliyor. Türkiye’de de sosyal girişimcilik için çok güzel örnekler var. Örneğin, OTSIMO… OTSIMO adlı girişim, pek çok otizmli çocuğun öğrenme becerilerini geliştirmeyi amaçlıyor.

Teknolojinin sosyal girişimler konusundaki katkısına bir diğer örnek ise Association Passionate… Temel hedefi, çocuk ölümlerinin önüne geçmek olan program, çeşitli hastalıkları olan çocukları bir veri tabanına kaydediyor. Bu sayede, tedavi edilmelerine ve tedavilerinin aktif biçimde takip edilmesine olanak veriyor.

Kültürümüzün çok önemli bir parçası olan yardımlaşma, teknolojinin de katkısıyla güzel projelere dönüşüyor. Boğaziçi Üniversitesi’nin Ayvalık Okulları Projesi gibi projeler toplumda önemli bir fark yaratıyor. Ayvalık Okulları Projesi, 2015 yılından beri devam ediyor. Ayvalık ve civar köylerinde ekonomik nedenlerle eğitime ve sosyal etkinliklere yeterli erişim sağlayamayan 7-11 yaş arası çocuklar spor, bilim ve sanat alanlarında yeteneklerini geliştirme fırsatı buluyor.

Sosyal Girişimcilik Nedir? Z Kuşağı Fark Yaratacak

Teknoloji ve inovasyon sayesinde, sosyal girişimcilik ve sosyal dayanışma alanlarında fark yaratacak projelere imza atılabiliyor. Daha güçlü bir bağ kurmak ve daha derinlemesine çözümler üretebilmek artık mümkün. Asıl amaç; daha fazlasına sahip olmak isteyen değil, paylaşan, değer üreten ve fark yaratan bir toplum olabilmek. Bu farkı yaratacak olan ise Z kuşağı ve gelecek kuşaklar. Sorularınız ve merak ettikleriniz için Doç. Dr. Gamze Sart ile iletişime geçebilir, web sitesini ziyaret edebilirsiniz.